Dieta lekkostrawna – zasady i zalecane produkty lekkostrawne

• Co to jest dieta lekkostrawna? Zasady diety lekkostrawnej
• Jakie produkty powodują wzdęcia?
• Co można jeść na diecie lekkostrawnej? Produkty zalecane w diecie lekkostrawnej

Wzdęcia, zaparcia, uczucie przelewania, ucisku, kolki jelitowe… wszystkie te nieprzyjemne objawy mogą być sygnałem poważnych problemów na tle układu pokarmowego. O ile oczywistym krokiem powinna być konsultacja z gastrologiem lub lekarzem rodzinnym, o tyle najszybszym i najprostszym sposobem na poczucie ulgi jest wprowadzenie diety lekkostrawnej. Ta, po eliminacji grupy produktów i wprowadzeniu podstawowych, dietetycznych zaleceń, może wspomóc jelita w swojej pracy, eliminując przy tym uczucie dyskomfortu.

Dlaczego pojawiają się wzdęcia i w jaki sposób niewłaściwe produkty mogą utrudnić proces trawienia? Co można jeść na diecie lekkostrawnej, a czego lepiej unikać? Odpowiedzi znajdziesz w naszym nowym wpisie blogowym!

Co to jest dieta lekkostrawna? Zasady diety lekkostrawnej

Docelowo, w dużym uogólnieniu, dieta lekkostrawna stosowana jest przy schorzeniach wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Wykorzystuje się ją również jako wsparcie dla terapii zapalenia jelita grubego. Współcześnie jednak korzystają z niej wszyscy zwolennicy lekkich produktów oraz w przypadku nawracających wzdęć lub dyskomfortu ze strony żołądka. Wynika to z faktu, że dieta lekkostrawna ma na celu nie tylko odciążyć przewód pokarmowy (cały lub jego część), ale także łagodzić przejściowe dolegliwości czy poprawić ogólny stan zdrowia.

Wbrew pozorom – jej podstawą nie jest wyłącznie eliminacja alkoholu. Docelowo w jej tworzeniu wykorzystuje się konkretne zalecenia dietetyczne oraz wnioski medyczne, które pozyskuje się od pacjentów. Wśród kluczowych zasad mowa o tym, iż:

• dieta powinna być normo-kaloryczna, z jednoczesnym ograniczeniem tłuszczy, które są trawione przez soki trzustkowe,
• tłuszcze te zastępuje się większą ilością węglowodanów,
• powinno spożywać się od 4 do 5 posiłków dziennie – najlepiej o zmniejszonej objętości (słynne „mniej, ale częściej”),
• kluczowe są lekkostrawne warzywa i owoce – najlepiej pozbawione skórki,
• należy unikać smażenia – zamiast tego idealnie sprawdzi się gotowanie na parze, duszenie, pieczenie w folii lub pergaminie,
• białko powinno stanowić od 60 do 90g wartości dziennej; węglowodany do 300-350 g, a tłuszcze maksymalnie 50g.,
• należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu – tj. minimum 1.5 litra wody dziennie,
• należy uważać na błonnik pokarmowy – zwłaszcza przy dużych stanach zapalnych jelit (do 25g),
• należy się suplementować – przeważnie witaminę C i E, które mają działanie przeciwutleniające.

Docelowo więc chodzi o to, aby eliminować potrawy i produkty, które zalegają w żołądku. Im dłużej dany produkt nie zostanie strawiony, tym wywoła większe wzdęcia. Oczywistym więc powinno być wyeliminowanie produktów wysoko przetworzonych, wędzonych, ostrych i marynowanych.

Kontrowersyjny może być temat błonnika. Ten uchodzi za raczej cenny punkt codziennej diety – i faktycznie tak jest – ale pod warunkiem, że nie występują choroby w obrębie układu pokarmowego. Duże ilości błonnika pokarmowego mogą bowiem powodować biegunki, boleści i uszkodzenia kosmków jelitowych. Błonnik więc należy ograniczyć i sprowadzić do innych źródeł – tj. do dojrzałych owoców, które mniej podrażniają przewód pokarmowy.

Jakie produkty powodują wzdęcia?

W diecie lekkostrawnej eliminuje się konkretne produkty lub grupy produktów, które mogą zalegać w przewodzie pokarmowym, powodując wzdęcia lub dyskomfort. Oczywiście ich oddziaływanie na organizm to bardzo indywidualna kwestia, niemniej jednak dobrze, aby na talerzy NIE znajdowały się:

• produkty zawierające bardzo dużo tłuszczu – również produktu mleczne np. sery w typie fromage, ser, tłusty jogurt naturalny,
• produkty zbożowe i nasiona – takie jak zarodki pszenne, nasiona słonecznika, sezamu, orzechy, migdały i wszelkie produkty gruboziarniste,
• szeroka grupa produktów cukierniczych i piekarniczych – m.in. świeży chleb, torty, ciasto francuskie, wypieki smażone na tłuszczu (np. pączki), krakersy, ciastka kruche, a także tłuste ciasta – np. serniki lub kremówka na bazie śmietany,
• niedojrzałe owoce – np. śliwki, agrest, porzeczki, jabłka i gruszki ze skórą, kontrowersyjne także jest avocado (ze względu na wysoką zawartość tłuszczu),
• tłuste wędliny i mięso,
• przyprawy – głównie ostre, takie jak musztarda, ostra papryka, pieprz i cynamon,
• alkohol – absolutnie i kategorycznie zakazany,
• napoje – mocna kawa ziarnista, słodkie napoje gazowane,
• warzywa – w tym warzywa kapustne (biała, czerwona, włoska) oraz cebula surowa, kalafior, brokuły, groch, fasola, soja, smażone ziemniaki, nasiona roślin strączkowych,
• ryby – głównie tłuste, takie jak np. karp, śledź, węgorz, makrela, łosoś, halibut, turbot i konserwy w oleju.

Co można jeść na diecie lekkostrawnej? Produkty zalecane w diecie lekkostrawnej

Podstawą zdrowej i bezpiecznej diety są lekkostrawne produkty – czyli takie, których trawienie nie obciąża układu pokarmowego. Nie zawsze więc dieta lekkostrawna to to samo co dieta odchudzająca – zwłaszcza, gdy w grę wchodzą bardzo restrykcyjne wytyczne, wynikające z dużych problemów zdrowotnych, znacznych niedoborów lub przyjmowanych leków.

Na liście zalecanych i najczęściej wykorzystywanych jest:

• chudy nabiał i produkty mleczne – np. niskotłuszczowe mleko, mleko odtłuszczone, maślanka i produkty z kwaśnego mleka,
• produkty zbożowe i pieczywo – chleb pszenny, grzanki, sucharki, chleb chrupki, dobrze wypieczony chleb mieszany, a w przypadku produktów zbożowych – także mąka, mąka ziemniaczana, płatki owsiane i pszenne, ryż, grysik,
• miękkie, dojrzałe owoce w diecie lekkostrawnej – obrane jabłka i gruszki, pomarańcze, mandarynki, grapefruit, truskawki, maliny, jeżyny,
• przyprawy – głównie te, które redukują nadmierne wydzielanie soków trawiennych – np. kminek, anyż, koper włoski, goździki, muszkat, liście bobkowe, ziele angielskie,
• napoje – kawa zbożowa, czarna herbata, słaba kawa ziarnista, soki owocowe i warzywne,
• chude mięso – kurczak cielęcina, wołowina (chuda), polędwica, jagnię, serce, wątroba,
• delikatne warzywa w diecie lekkostrawnej – np. młode marchewki, młoda kalarepa, szparagi, szpinak, kapusta kiszona, buraki, pomidory i ogórki bez skórki, pieczarki, w niektórych przypadkach dozwolona jest młoda fasolka szparagowa,
• zupy – chudy rosół na mięsie i delikatne, pozbawione przypraw buliony.

Oczywiście w tworzeniu posiłków ważne są także wartości odżywcze żywności – dlatego tak kluczowe jest dbanie o odpowiednią podaż kaloryczną i bilans poszczególnych makro- i mikro -składników. Jeśli nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie stworzyć bezpieczne menu dla swojego przewodu pokarmowego – skorzystaj z pomocy profesjonalistów i zamów dzień testowy od Pysznej Fabryki. Pomożemy Ci i wyręczymy Cię w tym zadaniu!

Bibliografia

[1] Aleksandrowicz, I. (2019). Dieta lekkostrawna jako terapia żywieniowa w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Journal of NutriLife, 9.

[2] Rudnicka, A., & Ciborowska, H. (2007). Modyfikacja diety łatwo strawnej. Przykład dziennej racji pokarmowej dla diety: łatwo strawnej, bogatobiałkowej, niskobiałkowej. Dietetyka. Oficjalne Czasopismo Polskiego Towarzystwa Dietetyki, 1(2).